Najczęściej zadawane pytania
Czy dwutlenek węgla naprawdę zmienia klimat?
Tak i zgadza się co do tego 99% klimatologów. Nie wiedzą tylko, jak bardzo dokładnie mamy przerąbane (więc podają widełki). Przy okazji, metan też jest gazem cieplarnianym.
Co to jest IPCC i co jest w ich modelach i raportach?
International Panel for Climate Change, Międzynarodowy Panel Klimatyczny przy ONZ. Zrzesza naukowców od klimatu z większości krajów świata. W ich pracach w skrócie jest napisane, że mamy przerąbane i Matka Natura nas wykończy za emisję CO2 i innych gazów cieplarnianych.
Co jest nie tak z węglem jako paliwem? Czy nie możemy wyłapywać CO2 z kominów?
Spalanie węgla oprócz CO2 daje też smog (z ogrzewania domów), tlenki siarki, tlenki azotu, rtęć, ołów i inne szkodliwe metale ciężkie. Wychwytywanie CO2 jest w praktyce skomplikowane, nieopłacalne i niesprawdzone.
Czy przejście na gaz to dekarbonizacja?
Nie. To redukcja emisji o 50% w stosunku do węgla. Czyli przejście z węgla na gaz jest częściową dekarbonizacją, przejście z atomu na gaz – nie jest.
Co poza emisją CO2 bierzemy pod uwagę, kiedy oceniamy jakieś źródło energii?
Koszty (najlepiej przeliczone na 1MWh), parametry techniczne, współczynnik wykorzystania mocy (przez ile % czasu działają i z jaką wydajnością), oddziaływanie na środowisko, zużycie materiałów na MWh wytworzonej energii, potrzebny obszar (tzw. landuse).
Jakie zanieczyszczenia poza CO2 generują poszczególne źródła energii?
Tlenki azotu i siarki oraz pyły (w tym metale ciężkie) powstają podczas spalania wszystkiego, co zawiera węgiel (paliw kopalnych, biogazu, biomasy). Dodatkowo różne rodzaje odpadów przemysłowych po rozbiórce dowolnej instalacji.
Które źródła energii są konwencjonalne?
Na ogół przyjmuje się, że te oparte o paliwa kopalne i ewentualnie duże elektrownie wodne.
Jakie źródła energii są odnawialne? Czy biomasa jest OZE, skoro drzewa można posadzić na nowo?
Słońce, wiatr, geotermia, pływy, fale, prądy morskie. Również biomasa, ale tylko jeśli sadzimy równie wiele, co zużywamy. Również uran (w skali czasowej istnienia ludzkich cywilizacji). Musimy jednak pamiętać, że o ile energia wiatru czy słońca jest rzeczywiście niewyczerpalna, to niestety surowce i zasoby potrzebne do budowy turbin wiatrowych, paneli PV etc. nie są odnawialne i nie mamy opracowanej technologii ich odzysku.
Czy Odnawialne Źródła Energii to to samo, co ekologiczne?
Nie. Np. spalanie drzew jest OZE (biomasa), ale w wielu wypadkach efekt klimatyczny spalania biomasy jest gorszy niż spalanie węgla.
Co trzeba uwzględnić albo wybudować poza samym źródłem energii (elektrownią / panelami / farmą wiatraków), żeby system działał?
Dostępność takich źródeł, które podlegają sterowaniu (czyli działają wtedy, kiedy my chcemy, a nie wtedy, kiedy natura sprawi, że wieje lub świeci) oraz systemy sterowania umożliwiające reakcję na zmiany zapotrzebowania, zmienną dostępność źródeł oraz na awarie. Trzeba też zapewnić możliwość przesłania energii z miejsca, gdzie jest produkowana, do miejsca, gdzie jest potrzebna.
Co z wiatrakami i panelami słonecznymi, jak nie będzie wiało albo będzie kilka dni bez słońca?
Wiatraki nie pracują, fotowoltaika prawie nie pracuje – nie mamy energii elektrycznej. Potrzebny jest zapasowe źródło energii, najczęściej jest to gaz ziemny gdy nie kraj nie posiada znaczącej mocy w hydroenergetyce.
O co chodzi z mocą zapasową / backupem dla Odnawialnych Źródeł Energii? Dlaczego jest to potrzebne i ile?
Tak nazywa się zabezpieczenie na okresy, kiedy OZE nie pracują lub pracują tylko częściowo. Dla wiatru i fotowoltaiki w naszych warunkach potrzeba jej w praktyce 100%.
Co oznacza “moc zainstalowanych turbin wiatrowych”? Czasem można przeczytać o mocy 10GW, a kiedy indziej, że realnie średnio taka 10GW instalacja daje ledwie 2,5GW.
Podaje się z reguły maksymalną moc urządzenia, a niewiele urządzeń pracuje stale ze swoją maksymalną mocą.
Czy atom jest bezpieczny? Gdyby był, to chyba Niemcy by go budowali, a nie wygaszali? Co ze składowaniem odpadów radioaktywnych?
Jest najbezpieczniejszy ze wszystkich źródeł energii. Niemcy nie oparli swojej decyzji o żadne analizy bezpieczeństwa. Odpady mogą wydawać się bardzo groźne i mogą takie być, jeśli nie są odpowiednio składowane. Jednak jest ich bardzo, bardzo mało w porównaniu z odpadami z innych źródeł energii, a obecne standardy składowania zapewniają bezpieczeństwo odpadów przez kilka tysięcy lat, aż stają się równie promieniotwórcze co zwykły kamień. Co więcej, odpady z obecnie stosowanych reaktorów są paliwem dla reaktorów następnej generacji.
Wybudowanie atomu/OZE jest drogie/tanie, co się na to składa?
Tego naprawdę nie da się prosto porównać. Zachęcamy do zapoznania się z materiałem rozszerzonym.
Energia z atomu/OZE/węgla/gazu jest droga/tania, co się na to składa?
Technologia, otoczenie prawne, możliwości wykorzystania mocy, ryzyko, czas zwrotu inwestycji; co nadal nie znaczy, że da się to prosto porównać.
Czemu nie przestawić elektrowni, które już są, na jakieś paliwo odnawialne, np. drewno albo pellet z drewna? Przecież to tańsze, niż budowanie od nowa alternatywnego systemu.
Nie byłoby to ani to tańsze, ani praktyczne technologicznie, ani przyjazne środowisku. Ponadto polskie elektrownie węglowe są stare i trzeba je niebawem powymieniać, nawet gdybyśmy chcieli trzymać się węgla.
Co to jest system rozproszony?
System z generacją rozproszoną to system, w którym większość mocy jest generowana w małych instalacjach blisko użytkowników (na przykład ma swój własny kocioł lub piec i nim ogrzewa mieszkanie). System scentralizowany to taki, w którym moc jest generowana w pojedynczym, dużym źródle i rozsyłana (na przykład system miejskiego ogrzewania, gdzie kocioł jest jeden, a do mieszkań trafia rurami ogrzana woda). Smart grid to rodzaj systemu rozproszonego, ale składa się na niego jeszcze wiele innych wymogów.
Czemu w ogóle budować elektrownie i duże systemy? Nie można położyć każdemu paneli słonecznych na dachu, żeby sam produkował prąd na swoje potrzeby?
Na wszystkim poza dużymi domami jednorodzinnymi jest za mało dachu, a nawet domy jednorodzinne są wtedy na łasce jednej awarii.
Nie da się omówić na jednej stronie wszystkich zagadnień związanych z produkcją energii. Mimo to mamy nadzieję, że FAQ okazało się pomocne. Jeśli interesują Cię bardziej szczegółowe odpowiedzi, zajrzyj na naszą stronę na Facebooku, oraz do FAQ Szczecińskiego Ruchu Atomowego.
