Kilka miesięcy temu Firma SGS sprawdzała czy olsztyńscy leśnicy gospodarują zgodnie z chroniącymi przyrodę zasadami ujętymi w Standardzie FSC, co warunkuje utrzymanie Certyfikatu FSC. Audytorzy podczas kontroli potwierdzili zgłoszony przez nas fakt wykonywania zabronionych zabiegów w lasach wodochronnych. Została stwierdzona tzw. niezgodność z zasadami FSC, wniesiono również polecenie działań korygujących. Lasy wodochronne pełnią ogromną rolę w stabilizacji klimatu, ochronie przyrody i zachowaniu zasobów wodnych.
Kontekst
W celu potwierdzenia prowadzenia zrównoważonej gospodarki leśnej jednostki Lasów Państwowych podlegają certyfikacji FSC i regularnym audytom. Audyty mają na celu ocenę czy nadleśnictwa stosują właściwe praktyki i nie prowadzą szkodliwej dla przyrody gospodarki leśnej. W przypadku stwierdzenia naruszeń zasad określonych w Standardzie FSC nadleśnictwa muszą wdrożyć plan naprawczy. W skrajnych przypadkach Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych może zostać pozbawiona certyfikatu FSC, co może przełożyć się na problemy ze zbytem drewna, ponieważ wiele firm dba o swój ekologiczny wizerunek i nie nabywa drewna bez certyfikatu FSC. FOTA4Climate angażuje się w działania weryfikujące funkcjonowanie Lasów Państwowych jako strona społeczna zainteresowana zachowaniem wartościowych dla przyrody i klimatu lasów.
Typowy las wodochronny w okolicach Olsztyna
(fot. Adam Bohdan)
Co zrobiliśmy?
W ramach działań statutowych Fundacji FOTA4Climate wykonaliśmy przegląd obszarów o statusie lasów wodochronnych, sprawdziliśmy jakiego rodzaju prace w nich zaplanowano oraz sprawdziliśmy sposób wyznaczenia powierzchni referencyjnych. W obrębie pięciu nadleśnictw Warmii i Mazur zidentyfikowaliśmy około 150 hektarów zabronionych przepisami zrębów zupełnych w lasach wodochronnych w obrębie mokradeł oraz lasów otaczających rzeki i jeziora.
W czerwcu odbył się audyt Certyfikatu FSC w RDLP Olsztyn. FOTA4Climate przekazała audytorom uwagi dotyczące stwierdzonych nieprawidłowości. Lasy wodochronne mają kluczowe znaczenie dla ochrony przyrody i klimatu – gromadzą węgiel i wodę, wychwytują biogeny, dodatnio wpływają na jakość wody, stanowią siedliska przyrodnicze i siedliska chronionych gatunków. Wycinka takich lasów na siedliskach bagiennych powoduje murszenie bagien – a tym samym ogromne emisje gazów cieplarnianych – nawet ok. 30 ton/ha/rok. Tracimy przez to również wodę, pogarsza się jej jakość, spada bioróżnorodność.
Audytorzy potwierdzili niezgodność z przepisami dotyczącą zrębów w lasach wodochronnych, jednak doszli do wniosku, że w tym przypadku uchybienie nadleśnictw polegało na niewystarczającym przeszkoleniu pracowników w zakresie zagadnień związanych z różnorodnością biologiczną. Nie zgadzamy się z taką kwalifikacją.
Naszym zdaniem niezgodność powinna dotyczyć wykonywania zrębów zupełnych, nie zaś niewystarczającego przeszkolenia. Wyznaczono bardzo krótki termin usunięcia niezgodności – 19 września. Problem zostanie prawdopodobnie rozwiązany poprzez przeprowadzenie szkoleń. Nie zgadzamy się z takim potraktowaniem zgłoszenia – będziemy składali skargę na firmę SGS QUALIFOR.
Audytorzy stwierdzili również inną niezgodność dotyczącą braku stref ochronnych wzdłuż zbiorników i cieków oraz terenów otwartych, bagien, torfowisk, źródlisk i źródeł (także śródleśnych). Strefy te były użytkowane zrębami zupełnymi.
Będziemy nadal przyglądali się w jaki sposób RDLP Olsztyn gospodaruje w lasach wodochronnych oraz wychodzi naprzeciw wyzwaniom związanym ze zmianami klimatu. Strategia Leśna UE stawia przed naszym leśnictwem bardzo ambitne cele związane z ochroną cennych lasów, które powinniśmy stopniowo wdrażać.
Raport z audytu
Raport z audytu SGS QUALIFOR: https://fsc.secure.force.com/servlet/servlet.FileDownload?file=00P4y00001Pf3hYEAR
Działanie sfinansowanie zostało ze środków Fundacji FOTA4Climate.
Zdjęcie w tle: Andrzej Sulej
