Eksperci ostrzegają, że likwidacja tego głównego źródła energii niskoemisyjnej przy jednoczesnym ponownym otwarciu kopalń węgla zagraża globalnemu klimatowi i szkodzi międzynarodowej reputacji Niemiec.
Berlin, 14 kwietnia 2023 – Laureaci Nagrody Nobla i czołowi naukowcy z całego świata wystosowali pilny apel do kanclerza Niemiec Olafa Scholza o wstrzymanie planowanego na 15 kwietnia zamknięcia trzech pozostałych niemieckich elektrowni jądrowych.
Wśród sygnatariuszy listu są m.in. laureaci Nagrody Nobla Klaus von Klitzing i Steven Chu, z których ten drugi pełnił również funkcję sekretarza energii Stanów Zjednoczonych w latach 2009-2013. Swojego poparcia użyczyli m.in. cenieni klimatolodzy James Hansen (NASA i Columbia University) i Kerry Emanuel (MIT) oraz planetolożka Carolyn Porco (University of Colorado Boulder).
Apel, koordynowany przez RePlanet D-A-CH (Niemcy, Austria i Szwajcaria), członka pro-naukowego sojuszu RePlanet, podkreśla znaczenie pozostałych niemieckich elektrowni jądrowych Emsland, Isar II i Neckarwestheim II. Razem elektrownie te wytwarzają wystarczająco dużo niskoemisyjnej energii elektrycznej, aby zasilić ponad 10 milionów niemieckich gospodarstw domowych, czyli jedną czwartą całego kraju. Zamknięcie tych obiektów nie jest spowodowane względami technicznymi czy bezpieczeństwa – wynika z niemieckiej polityki „nuclear exit”, która rozpoczęła się w 2011 roku i doprowadziła do likwidacji 14 reaktorów jądrowych. Zbliżające się zamknięcie oznacza koniec energetyki jądrowej w Niemczech.
Zdolność energii jądrowej do wytwarzania niskoemisyjnej energii elektrycznej niezależnie od ograniczeń geograficznych i środowiskowych sprawia, że jest ona kluczowym elementem każdej skutecznej strategii dekarbonizacji. Decyzja Niemiec o przedwczesnym wycofaniu prawie 20 000 megawatów czystej energii jądrowej od 2000 roku utrudniła wysiłki na rzecz dekarbonizacji. Pomimo zainwestowania ponad 500 mld euro w dekarbonizację sektora elektrycznego, niemiecka sieć elektryczna pozostaje jedną z najbardziej emisyjnych w Europie, z emisją 349 gCO₂-eq/kWh na kilowatogodzinę. W licznych recenzowanych badaniach powiązano niepowodzenie dekarbonizacji Niemiec z decyzją rządu o wykluczeniu energii jądrowej z miksu energetycznego.
Sytuacja ta wyraźnie kontrastuje z innymi krajami europejskimi, które włączyły energię jądrową do swoich strategii dekarbonizacji. Francja, na przykład, wykorzystuje połączenie energii jądrowej i wodnej do znacznego zmniejszenia emisji z sieci energetycznej, osiągając w 2021 roku poziom 67 gCO₂-eq/kWh – sześć razy niższy niż Niemcy – przy jednoczesnym utrzymaniu cen energii elektrycznej o 40% niższych niż u jej sąsiada.
List otwarty do kanclerza Republiki Federalnej Niemiec – Apel o dalsze funkcjonowanie niemieckich elektrowni jądrowych
Berlin, 14 kwietnia 2023
Kanclerz Republiki Federalnej Niemiec
Olaf Scholz
Szanowny Panie Kanclerzu,
należymy do czołówki międzynarodowych naukowców z różnych dziedzin badań, w tym nauk przyrodniczych, środowiskowych i o klimacie. W obliczu zagrożenia, jakie zmiany klimatyczne stanowią dla życia na naszej planecie, oraz oczywistego kryzysu energetycznego, w jakim znalazły się Niemcy i Europa z powodu niedostępności rosyjskiego gazu ziemnego, wzywamy Pana do kontynuowania eksploatacji ostatnich niemieckich elektrowni jądrowych.
Z zadowoleniem przyjmujemy wysiłki rządu niemieckiego zmierzające do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w Niemczech, kraju o szczególnym znaczeniu gospodarczym i politycznym w Europie, zgodnie z umowami międzynarodowymi. W 2022 roku cele emisji CO2 zostały jednak przekroczone o 40 mln ton metrycznych z powodu zwiększonego wykorzystania elektrowni węglowych, wynikającego z koniecznych cięć zużycia gazu ziemnego; szacunki na 2023 rok zakładają 38 mln ton metrycznych.
W 2022 roku elektrownie jądrowe Emsland, Isar II i Neckarwestheim II dostarczyły łącznie 32,7 miliarda kilowatogodzin niskoemisyjnej energii elektrycznej. Prywatne gospodarstwa domowe w Niemczech zużywały ostatnio średnio 3190 kWh energii elektrycznej rocznie. Oznacza to, że te trzy elektrownie mogą zaopatrywać w energię elektryczną ponad 10 milionów, czyli jedną czwartą, niemieckich gospodarstw domowych. Wynikająca z tego redukcja ilości energii elektrycznej potrzebnej z elektrowni węglowych mogłaby zaoszczędzić do 30 milionów ton CO2 rocznie.
W przeszłości inne kraje europejskie również realizowały plany zmniejszenia swoich mocy wytwórczych w energetyce jądrowej. W ostatnich latach wiele z tych krajów zajęło jednak odmienne stanowisko wobec energetyki jądrowej ze względu na rosnące koszty energii, które nasiliły się w wyniku ostatniej utraty dostaw rosyjskiego gazu ziemnego. Między innymi Francja, Wielka Brytania, Polska, Czechy i Holandia planują budowę nowych elektrowni jądrowych lub już to robią, a Belgia i Szwajcaria starają się o przedłużenie licencji na eksploatację swoich elektrowni.
Z tych powodów, w interesie obywateli Niemiec, Europy i świata, wzywamy Pana do ponownego rozważenia niemieckich planów wycofania się z energii jądrowej i wykorzystania pozostałych niemieckich elektrowni jądrowych w celu złagodzenia kryzysu energetycznego i pomocy w osiągnięciu niemieckich celów klimatycznych.
Pana pozycja przywódcza jako szefa rządu Republiki Federalnej Niemiec wiąże się ze szczególną odpowiedzialnością w tej sprawie.
Z poważaniem,
Prof. Klaus von Klitzing, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki 1985, Instytut Badań Ciała Stałego im. Maxa Plancka
Prof. Steven Chu, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki 1997, Lawrence Berkeley National Laboratory
Prof. James Hansen, badacz klimatu, Centrum Lotów Kosmicznych imienia Roberta H. Goddarda
Prof. Kerry Emanuel, badacz klimatu, Centrum Lorenza, MIT
Prof. Pushker Kharecha, badacz klimatu, Columbia Climate School, Uniwersytet Columbia
Prof. Szymon Malinowski, badacz klimatu, Instytut Geofizyki, Uniwersytet Warszawski
Prof. Hans von Storch, badacz klimatu, Instytut Badań Wybrzeża Geesthacht
Prof. Tom Wigley, badacz klimatu, Uniwersytet w Adelajdzie
Dr Eduard Zorita, badacz klimatu, Instytut Badań Wybrzeża Geesthacht
Prof. Cornelius Courts, Instytut Medycyny Sądowej, Szpital Uniwersytecki w Kolonii
Prof. Wolfgang Dahmen, matematyk, laureat Nagrody Leibniza, Uniwersytet RWTH Aachen
Prof. Markus Fitza, ekonomista, Frankfurt School of Finance and Management
Prof. Thomas Hering, ekonomista, Wydział Ekonomii, Fern-Universität in Hagen
Prof. Maik Huettinger, ekonomista, prawo i społeczeństwo, ESSCA School of Management
Prof. Alexander Ludwig, ekonomista, Wydział Ekonomii, Uniwersytet Goethego we Frankfurcie nad Menem
Prof. Rainer Maurer, ekonomista, Wydział Ekonomii i Prawa, Uniwersytet Nauk Stosowanych w Pforzheim
Dr Rainer Moormann, współautor #SaveGER6
Prof. Carolyn Porco, badacz planetarny, Uniwersytet Colorado Boulder
Prof. Herbert Roesky, chemik, laureat Nagrody Leibniza, Uniwersytet w Getyndze
Prof. André Thess, fizyk, Uniwersytet w Stuttgarcie
Prof. Friedrich Wagner, Instytut Fizyki Plazmy Maxa Plancka, Monachium
Dr. hab. Anna Veronika Wendland, współautorka #SaveGER6
List ten jest koordynowany przez RePlanet D-A-CH, oddział RePlanet.
List dostępny jest również w języku niemieckim oraz angielskim.
